Skip to main content

Achtergrondinformatie (dossiers)

Voor- en vroegschoolse educatie

De periode voordat kinderen naar de basisschool gaan, is essentieel in de taalontwikkeling en het voorkomen van laaggeletterdheid. Voorlezen vormt daarvan het startpunt: het zorgt voor een grotere woordenschat en betere schoolprestaties.  Onderzoeken laten zien dat kinderen die regelmatig worden voorgelezen een voorsprong hebben op kinderen bij wie dat niet het geval is. Landelijke programma’s voor vroege taalontwikkeling zoals BoekStart voor baby’s en BoekStart in de kinderopvang hebben een positief effect op de taalontwikkeling, het leesplezier en het aantal bezoeken aan de bibliotheek. Daarnaast draagt het bij aan een rijke leescultuur rondom het (jonge) kind

Lezen lokaal verankeren

Uit onderzoek naar de effecten van de bouwstenenaanpak van de Bibliotheek op school blijkt dat het landelijke programma effectief is in het voorkomen van laaggeletterdheid. Kinderen op basisscholen die de aanpak volgen, lezen meer en hebben een betere leesvaardigheid dan kinderen op scholen waar geen speciale aandacht is voor de boekencollectie. Zo scoren de leerlingen op scholen die deelnemen aan de Bibliotheek op school significant hoger op begrijpend lezen dan leerlingen op andere scholen (Nielen & Bus, 2016).

Uit onderzoek naar de effecten van de schoolbibliotheek op het leesgedrag van niet-westerse migrantenleerlingen blijkt dat er een positief effect is op de woordenschat. Daarnaast vonden de leerlingen lezen na verloop van tijd belangrijker dan leerlingen op een school zonder schoolbibliotheek. Toch lijken deze interventies niet op iedereen dezelfde effecten te hebben. Zo lezen leerlingen in hogere leerjaren lezen minder en minder graag, halen ze minder boeken bij de bibliotheek op school en ze zijn minder positief over de schoolbibliotheek. Ook vinden meisjes lezen veel leuker dan jongens en lezen ze ook meer (Kleijnen, 2016; Hartkamp, 2020; Heesterbeek & Hartkamp, 2020b). Het effect op onwillige lezers is minder groot, of soms zelfs niet aanwezig, in vergelijking met leerlingen die wel lezen (Van der Sande et al., 2019).

Publicaties

Meer Geletterde samenleving

Gerrit Elzenga

Provinciaal coördinator digitale bibliotheek
Meer weten? Gerrit Elzenga kan je verder helpen.