Terugblik eerste Wereldcafé Drenthe: Samenwerken met jongeren
Een grijze en regenachtige maandag kon de energie in Erve de Bedoeling op 2 december 2024 niet dempen. Tijdens het allereerste Wereldcafé Drenthe verzamelden enthousiaste bibliotheekmedewerkers zich om te praten over een belangrijk thema: samenwerken met jongeren.
Er waren medewerkers aanwezig van de verschillende Drentse bibliotheekorganisaties. Eerst maar eens nader kennismaken dus. De vraag "Wat was jouw favoriete plek om tijd door te brengen toen je jong was?" bracht vele herinneringen naar boven over de Bras in Emmen, gek doen met vriendinnen, blokfluit, hangen op straat, op de skatebaan of het internet. Zo ontstond er direct een open en energieke sfeer.
Leren van praktijkvoorbeelden
De eerste spreker, Roos de Boer van Forum Groningen, deelde haar ervaring met hun succesvolle jongerenpanel VERS. Wat begon als een subsidieproject met de naam CU@thebeeb om meer jongeren naar de bibliotheek te trekken, is inmiddels uitgegroeid tot een professioneel georganiseerd initiatief. Jongeren melden zich aan, worden geselecteerd tijdens speciale avonden en werken een jaar lang intensief samen. Ze krijgen een aanzienlijk budget om zaalprogramma’s te organiseren in de grote Rabozaal van het Forum.
De rol van Roos als coördinator verschilt per groep. Sommige panels zijn zeer zelfstandig, terwijl andere meer begeleiding nodig hebben. Wekelijkse vergaderingen zorgen voor structuur, maar het echte succes ligt in de verbinding. Zo krijgen de deelnemers een officieel vrijwilligerscontract, worden ze uitgenodigd voor interne evenementen zoals de kerstborrel en voelen ze zich echt onderdeel van de organisatie.
Vervolgens was het de beurt aan Ilse Eckelhoff (DNK Assen) en Arno Kroesen (Bibliotheek Hoogeveen) om hun ervaringen te delen. Het samenwerken met jongeren kent zijn roots in het Third Space-project. De bibliotheken gingen het gesprek aan met jongeren over hoe de bieb voor hen een derde plek kan zijn naast thuis en school. Het project leverde waardevolle inzichten op: jongeren zoeken een fysieke plek om samen te komen, maar ook ruimte om serieuze thema’s te bespreken. Hieruit ontstonden bij DNK initiatieven zoals een kledingruil, huiswerkhulp en creatieve workshops.
In Assen werd het platform vervolgens gekoppeld aan Oui We, een groep jongeren tussen de 16 en 22 jaar die toffe evenementen organiseert van a tot z. De jongeren krijgen de vrijheid om hun talenten te ontwikkelen, of het nu gaat om techniek, marketing of creativiteit. Op deze manier wordt de weg naar DNK laagdrempelig gemaakt voor jongeren in Assen en omgeving. Er is ook bewust gekozen voor een eigen huisstijl, jongeren moeten zich erin herkennen en het moet zich onderscheiden van een boekstartuurtje of inloopspreekuur voor senioren. Inmiddels voelen de jongeren zich heel erg thuis bij DNK en lopen ze trots rond in een shirtje met eigen logo.
In Hoogeveen koos de bibliotheek voor een informele start van de samenwerking met jongeren: met pizza. Vanuit deze ontmoetingen kwamen ideeën voor activiteiten die aansluiten bij de interesses van jongeren, zoals mangaworkshops, dungeons & dragons-sessies en creatieve kunstprojecten in de wijk Krakeel. Met Nachtburgers was er ook in de avonduren veel te beleven in de bieb. Arno benadrukt dat de samenwerking met jongeren vooral ook moet passen bij de waarden van de bibliotheek als informele plek om te leren en je te ontwikkelen.
Hoe bereik je die jongeren dan? Arno leert ons dat je in hun wereld moet stappen. Voor hem betekende dat dat hij naar een gamewinkel ging om jongeren te ontmoeten. School is niet de juiste plek, daar moeten ze al zoveel. Laat ze gewoon zijn in de bieb. En ja, als dat betekent dat ze gaan zitten kroepoek eten, dan is dat helemaal prima.
Gesprekstafels
Na de inspirerende presentaties was het tijd voor actie. De deelnemers gingen in kleine groepjes aan de slag volgens de Wereldcafé-methode, waarbij aan verschillende gesprekstafels uitdagingen rondom samenwerken met jongeren centraal stonden.
Aan de tafel van Arno draaide het om de fundamentele vraag: waarom wil je eigenlijk samenwerken met jongeren? De groep was het snel eens: jongeren zijn de toekomst, en juist in moeilijke tijden, zoals bij eenzaamheid, kan de bibliotheek een belangrijke plek voor hen zijn. Maar ook het plezier van de samenwerking kwam naar voren: “Het is gewoon leuk!”
Bij de tafel van Ilse lag de focus op vaardigheden die nodig zijn om jongeren goed te begeleiden. Openheid, nieuwsgierigheid en oprechte interesse werden genoemd als cruciale eigenschappen. Daarnaast benadrukten deelnemers dat het begeleiden van jongeren niet eenrichtingsverkeer is: terwijl de jongeren leren en groeien, is er ook veel te leren voor begeleiders zelf. Dit onderstreepte het belang van een lerende houding.
Tot slot werd er bij Roos nagedacht over hoe je jongeren langdurig betrokken kunt houden. Jaarlijks komt er een nieuwe groep jongeren die deelneemt aan VERS, wat continuïteit een uitdaging maakt. De tafel deelde creatieve ideeën: zorg voor duidelijke taakverdelingen, creëer een gezellige en uitnodigende sfeer, en moedig jongeren aan om vrienden mee te nemen.
Tot de volgende?
Zo is er in korte tijd een hele reeks inspirerende ideeën en praktische tips op tafel gekomen. De ochtend werd afgesloten met een heerlijke lunch en veel waardevolle gesprekken. De ideeën voor een volgende Wereldcafé-bijeenkomst borrelden al op. Houd de website van POI in de gaten voor de volgende!
